Het Rijk schuift gemeenten belangrijke opdrachten toe, betaalt ze daar veel te weinig voor, en gemeenten moeten maar zien hoe ze hun begroting rondkrijgen. Daar komt de situatie van de laatste jaren op neer. Zo ook in de gemeente Rheden. Al jaren hebben we miljoenentekorten, en die worden steeds groter. We hebben al fors bezuinigd, maar het is niet genoeg om het gat te dichten.
Vorige week besprak de gemeenteraad van Rheden hoe de grote lijnen van het gemeentelijke huishoudboekje van volgend jaar er uit moeten komen te zien. Zeker is dat we meer geld gaan uitgeven dan dat er binnenkomt. Er maken bijvoorbeeld steeds meer mensen gebruik van jeugdzorg en de Wmo, en die mogen en willen we niet in de kou laten staan. Mensen moeten de zorg krijgen die ze nodig hebben. Het probleem is dat, anders dan de landelijke overheid, de gemeente haar begroting volgens de wet sluitend moet krijgen. Ze moet dus zorgen dat er evenveel binnenkomt als dat er uitgaat. Dat betekent dat de gemeente (nog fors meer) moet bezuinigen, of de inkomsten moet verhogen.
Door steeds te buigen voor de onmogelijke regels van het Rijk accepteren gemeenten niet alleen dat ze de rommel moeten opruimen die een ander maakt, maar ook dat hun inwoners daarvoor de prijs betalen. De Rhedense wethouder van Financiën is het daar ook niet mee eens, maar gaf vorige week in een ingezonden brief in de Gelderlander aan dat “we het uithollen van de dienstverlening dan maar op de koop toenemen”.
De oppositie in de gemeenteraad wil dat niet op de koop toenemen. De maat is vol. Wij willen onze gemeente niet kapotbezuinigen vanwege het wanbeleid van het kabinet Rutte III. Er zijn grenzen aan wat wij bereid zijn te accepteren, grenzen aan hoe ver wij onze voorzieningen willen afbreken, grenzen aan hoeveel er van de inwoners gevraagd kan worden.
Den Haag blijft tot nu toe doof voor de noodroepen van honderden gemeenten. Op veel plekken in het land spelen gemeenten daarom met de gedachte om een niet-sluitende begroting in te dienen. Ook de Rhedense oppositie stelde dit afgelopen week voor, als krachtig teken van opstand. Als veel gemeenten een niet-sluitende begroting indienen gaat er een sterk signaal uit dat we de verwoestende voorwaarden niet langer accepteren. In de gemeenteraad gaf de Rhedense oppositie ook aan geen verdere bezuinigingen te willen op het sociaal domein.
De coalitiemeerderheid besloot anders: er wordt een sluitende begroting ingediend. Dat betekent dat de gemeente weer fors moet gaan bezuinigen. Hoe die bezuinigingen er precies uit komen te zien, wordt besloten in november. Maar vrijwel zeker is dat er ook op het sociaal domein weer moet worden ingeleverd. Coalitie en oppositie waren het er wel over eens dat de gemeente niet anders kan dan ook haar inkomsten te verhogen. Veel mogelijkheden heeft een gemeente daarin niet. Dat betekent dat de raad gaat kijken naar het verhogen van de huiseigenarenbelasting (OZB).
De oppositiepartijen SP, Groep Pieper-Rook/Burgerbelangen en GroenLinks zullen blijven strijden om de kwetsbaarste inwoners te ontzien. En met de hele gemeenteraad blijven we in Den Haag aan de bel trekken om te zeggen dat het zo niet langer kan.
De fracties van SP, GPR/B en GroenLinks Rheden